Bruksizm, çiğneme kaslarının gece ve/veya gün boyu sürdürdüğü aktiviteyle meydana gelen diş gıcırdatmaları ve sıkmaları olarak tanımlanır. Rastlandığı kişilerce çoğunlukla fark edilmeyen bruksizmin, rutin muayenelerle erken saptanması önemlidir. Çünkü bruksizmin dişler, diş çevresi sert ve yumuşak dokular, çene eklemi ve hatta baş-boyun bölgesi üzerinde son derece yıkıcı etkileri bulunmaktadır.
Neden Diş Sıkarız?
1)Malokluzyon (yanlış çene kapanışı),hatalı yapılmış dolgu-kaplama ve protezler, ağza yabancı madde girişi.
2)Anksiyete, stres ,gerginlik, bastırılmış öfke veya asabiyet, agresif veya hiperaktif kişilik.
3)Beyin travmaları ve bazı nörolojik hastalıkların sonucu
4)Kalitesiz uyku düzeni, uyku apnesi
5)Huntington veya Parkinson hastalığı, epilepsi
6)Bazı ilaçların yan etkisi sebebiyle
7)Genetik yatkınlık
8)İntestinal parazitler, beslenme yetersizliği, alerji, endokrin hastalıkları.
Belirtileri
- Diş aşınmaları, artmış diş hassasiyetleri
- Diş-dolgu ve kaplamalarda çatlak ve kırıklar, dişlerde mobilite (hareketlilik)
- Dil kenarındaki diş izleri
- Yanak içlerinde oluşan negatif basınç izleri
- Çene ekleminde ve kaslarında, kulakta, baş-boyun bölgesi kaslarında ağrı ve hacim artışı
- Sabah uyandıktan sonra ağız açıklığında kısıtlılık
- Uyku sırasında oluşan diş sıkma- diş gıcırdatma sesleri
- Uyku bozukluğu, yorgun uyanma
Tedavi
Sayılan bu kadar etkene rağmen gün sonunda bruksizmin kesin bir tedavisi yoktur. Psikolojik sebeplerden şüpheleniliyorsa hasta bir psikoloğa/psikiyatriste yönlendirilir. Uyku apnesi şüphesinde konuyla ilgili çözümler aranır. Etken olduğu düşünülen şeyler elimine edildikten sonra yapılacak şey daha çok bruksizmin diş ve diğer dokular üzerindeki yıkıcı etkisini azaltmak, ortadan kaldırmak için olur. Hastalara geceleri kullanacağı şeffaf sert plaklar ile tedavi edilir.
